Apostazja.info na Facebook'u

Poprzez depesze Katolickiej Agencji Informacyjnej toczy się obecnie ciekawa dyskusja specjalistów w dziedzinie prawa kanonicznego. Dotyczy ona ważnej dla apostatów sprawy, a mianowicie tego, czy procedura apostazji zdefiniowana przez Episkopat w roku 2008 (dokument  "Zasady postępowania w sprawie formalnego aktu wystąpienia z Kościoła") nadal obowiązuje. Jeden z kanonistów twierdzi, że nie, trzej pozostali twierdzą, że tak. Spór może zakończyć zapowiadana nowelizacja wspomnianej procedury.

Głównym sprawcą "zamieszania" jest wydany przez papieża w 2009 roku list apostolski "Omnium in mentem", który usuwa z kodeksu kanonicznego odwołania do "formalnego aktu wystąpienia". Wydaje się, iż z powodu toczących się procesów (związanych z formalnym aktem wystąpienia z Kościoła) wytaczanych GIODO przez osoby związane z witryną wystap.pl prasa i agencje informacyjne zaczęły pytać się specjalistów od prawa kanonicznego o co w tym wszystkim chodzi. I specjaliści się wypowiedzieli. Pierwszy ukazał się komentarz ks. Walencika, w którym stwierdził on, że instrukcja KEP już nie obowiązuje. Wywołało to nerwową reakcję innych kanonistów i aż trzy przeciwne opinie ukazały się zaraz po komentarzu Walencika. Ponieważ pochodzą one od duchownych z wyższą "szarżą" w Kościele należy je chyba traktować jako bardziej wiarygodne.

Można by tylko się spytać: po co się spierać o to czy instrukcja jest ważna, skoro i tak zastosowanie się do niej nie gwarantuje pełnego wystąpienia z Kościoła?  Wszyscy kanoniści pomimo sporu są zgodni, iż efektem zastosowania się do instrukcji apostazji nie może być 100% wystąpienie z Kościoła, gdyż osoba ochrzczona na zawsze pozostanie już katolikiem. Dzieje się tak z powodu "dogmatycznego pryncypium nieutracalności łaski chrztu" (jak to ujął ks. Majer). Gdyby więc Kościół był rzetelny nazwałby swój dokument z 2008 roku "Zasady postępowania w sprawie formalnego aktu CZĘŚCIOWEGO wystąpienia z Kościoła". Jest to oczywiście tylko i wyłącznie punkt widzenia Kościoła - nie ma on wiele wspólnego z tym jak wystąpienie z Kościoła traktowane jest na gruncie prawa świeckiego.

Poniżej przedstawiam linki do wypowiedzi kanonistów oraz linki do dyskutowanych dokumentów kościelnych.

O sporze napisał również Gość Niedzielny w artykule "Kochani apostaci" (GN 03/2012) wysuwając przy tym brawurową tezę, iż "do najsłynniejszych apostatów należy św. Piotr, który publicznie oświadczył: „nie jestem [razem] z Nim” oraz „nie jestem z nimi” (Łk 22,54-62)"

KOMENTARZE:

ks. prof. Dariusz Walencik

Kierownik Zakładu Prawa Wyznaniowego, Uniwersytet Opolski
duchowy.pl (2012-01-11), ekai.pl (2012-01-12)

W skrócie: Z powodu "Omnium in mentem instrukcja wykonawcza polskiego Episkopatu określająca formalne procedury wystąpienia z Kościoła przestała obowiązywać; katolikiem jest się od momentu chrztu do momentu śmierci; istnieje konieczność opracowania nowej instrukcji.

ks. Józef Kloch

rzecznik Konferencji Episkopatu Polski
ekai.pl (2012-01-13)

W skrócie: „Nie ogłaszajmy opinii jednego z naukowców jako czegoś nieomylnego” ; Wypowiedź Walencika jest tylko jedną z opinii - są inne, a ostateczny głos należy do Episkopatu.

ks. dr hab. Piotr Majer

Instytut Prawa Kanonicznego UPJPII w Krakowie, konsultor Rady Prawnej Konferencji Episkopatu Polski, kanclerz Kurii Metropolitalnej w Krakowie
wiara.pl, ekai.pl (2012-01-13)

W skrócie: „Zasady” przyjęte przez Konferencję Episkopatu Polski nadal mają zastosowanie i to właśnie nimi winni kierować się duszpasterze, gdy zgłosi się do nich ktoś, kto oświadcza zamiar swego wystąpienia z Kościoła.

ks. dr Andrzej Maćkowski

sekretarz Rady Prawnej Episkopatu Polski
ekai.pl, deon.pl (2012-01-13)

W skrócie: Po konsultacji z Ks. Abp. Andrzejem Dzięgą, Przewodniczącym Rady Prawnej KEP, oświadcza, iż nadal można dokonać formalnego aktu wystąpienia z Kościoła, a instrukcja KEP nie straciła swej ważności; instrukcja będzie jednakże zaktualizowana podczas najbliższego posiedzenia plenarnego KEP.


DOKUMENTY:

"Actus formalis defectionis ab Ecclesia catholica"

Dokument Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych (2006-03-13)

apostazja.info, vatican.va

"Zasady postępowania w sprawie formalnego aktu wystąpienia z Kościoła"

Konferencja Episkopatu Polski (2008-09-27)

apostazja.info, episkopat.pl

"Omnium in mentem"

List apostolski motu proprio Benedykta XVI (2009-10-26)

opoka.org.pl, vatican.va, episkopat.pl

Nowelizacja dokumentu "Zasady postępowania w sprawie formalnego aktu wystąpienia z Kościoła"

357. Zebranie Plenarne Konferencja Episkopatu Polski (Marzec 2012 ?)

episkopat.pl